Felaketler peş peşe gelecek
İngiltere’de Leeds Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, son 10 yılda Grönland buz tabakalarının 3, 5 trilyon tondan fazlasını kaybetti.
Devasa buz tabakalarının uydu verilerini kullanan araştırmacılar, erimenin dünya çapında küresel deniz seviyelerini bir santimetre artırdığını belirledi.
Artışın üçte biri ise aşırı hava koşullarının son 40 yılda gözlemlenmeyen rekor kıran buz erime seviyelerine yol açtığı 2012 ve 2019 olmak üzere sadece iki yaz boyunca gerçekleşti.
TEMEL NEDENİ KÜRESEL ISINMA
Ancak, Nature dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, yeni yakalanan uydu görüntüleri, mevsime bağlı olarak buz erimesinin önemli ölçüde değiştiğini ve buna büyük ölçüde Grönland çevresinde akan ısı dalgalarının neden olduğunu gösterdi.
DENİZ SEVİYELERİNDEKİ YÜKSELİŞİN YÜZDE 25'İNE NEDEN OLDU
Bununlla birlikte bilim insanları, Grönland'ın buz tabakasındaki erimenin, son on yılda görülen küresel deniz seviyesindeki artışın yaklaşık yüzde 25'ine neden olduğunu açıkladı.
Araştırmacılar, Grönland'ın tüm buzu eriyecek olsaydı, küresel deniz seviyesinin 6 metre daha yükseleceğini söyledi.
Leeds Üniversitesi’nden Kutup Gözlem ve Modelleme Merkezi'nden çalışmanın baş yazarı Thomas Slater, "Dünyanın diğer bölgelerinde gördüğümüz gibi, Grönland da aşırı hava olaylarındaki artışa karşı savunmasız. Küresel ısınma arttıkça Grönland'daki aşırı erime olayları daha sık yaşanacak” dedi.
Slater ve meslektaşları, Grönland Buz Levhası boyunca yüzey yüksekliği değişikliklerini hesapladı. Bunu yapmak için, Ocak 2011'den Ekim 2020'ye kadar buz erime ölçümlerini toplandı.
Bu veriler daha sonra, Dünya'nın arazisini haritalamak için gezegen yörüngesindeki uydular üzerinden gelen 15 bin 380 eş zamanlı ve bağımsız tahminle karşılaştırıldı. Bunların hepsi Grönland'ın buz tabakalarının ne kadarının eridiğini gösterdi.
YÜZYILIN SONUNDA DENİZ SEVİYELERİ YAKLAŞIK 20 KAT YÜKSELEBİLİR
İngiltere'nin Lancaster Üniversitesi Çevresel Veri bölümünden ortak yazar Amber Leeson, "Model tahminleri, Grönland buz tabakasının 2100 yılına kadar küresel deniz seviyesinin 3 ile 23 kat yükselmesine neden olacağını gösteriyor. Bu durum dünyada peşi sıra yaşanan afetlere ve yıkımlara neden olacak” diye konuştu.
GRÖNLAND'DE SICAKLIKLAR 20 DERECEYE ÇIKTI
Tüm bunların yanı sıra,, Grönland'e ilişkin ayrı bir uydu gözlemi, 27 Temmuz'da buz tabakalarının 8,5 milyar ton yüzey kütlesini kaybettiğini gösterdi. Danimarka Meteoroloji Enstitüsü'ne göre, bu aşırı erime, kuzey Grönland'daki sıcaklıkları 20 santigrat derece üzerine çıkaran, ortalama yaz sıcaklığını iki katına çıkaran ısı dalgalarının bir sonucu olarak yaşandı.
Öte yandan, Grönland buz tabakası, Antarktika'dan son Dünya’daki g en büyük ikinci tatlı su buzu kütlesi olma özelliğini taşıyor. Buz tabakalarının erimesi 1990'da başladı ve 2000'den beri hızlandı. Bilim insanları, son yıllardaki kütle kaybının 2000 öncesine göre yaklaşık dört kat daha fazla olduğu konusunda uyardı.